Nowe książki. Jest to praca pionierska...
Wydawnictwa historyczne na temat miejscowości powiatu starogardzkiego mają się całkiem dobrze. Swoje zrobili i robią Wiesław Brzoskowski, Edward Zimmermann i oczywiście niestrudzony Krzysztof Kowalkowski, który ma już opracowaną historię Ocypla. Całkiem sporo miast i miejscowości ma już swoje opracowania. Mało kto jednak przypuszczał, że takie powstaną o wydawałoby się trochę zapyziałej i nieciekawej historycznie gminie Smętowo Graniczne.
Tymczasem powstały i to jakie. W krótkim czasie ukazały się na rynku aż dwie pozycje. O książce Reginy Kotłowskiej piszemy obok. Tu słów kilka o niezwykłym tytule "Kociewska Gmina Smętowo Graniczne - dzieje do roku 2005". Pozycja liczy sobie 462 strony! A na tych stronach - czysty profesjonalizm historyka. Napisała ją Aniela Przywuska. W notce o autorce czytamy: "...Urodziła się w Starej Jani, powiat starogardzki (gmina Smętowo Graniczne - przyp. red.). Jest absolwentką studiów historycznych i archiwistycznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu (1961). Na tej uczelni obroniła również doktorat w zakresie nauk humanistycznych (1978). Pracowała w archiwach państwowych w Olsztynie (1960 - 1963) i Gdańsku (1964 - 2003). W tym ostatnim na stanowisku dyrektora (1991 - 2003). Jest autorką ponad 40 artykułów z zakresu metodyki archiwalnej, archiwoznawstwa, źródłoznawstwa i historii (...) Do opracowania książki wykorzystała wszelkie dostępne źródła archiwalne i opublikowane (...) Jest to praca pionierska, pierwsze gruntowne studium na temat historii Gminy Smętowo Graniczne".
I rzeczywiście tak - jest to praca pionierska, i niezwykle bogata w informacje oraz różnorodne materiały. Historię gminy ukazano tu bez często spotykanych w opracowaniach historycznych dziury czasowej - byli Krzyżacy, a potem biała plama i XIX wiek. Poza tym poszczególne okresy historyczne są opowiadane nie ogólnie, a przez pryzmat wydarzeń w gminie. Fantastyczne są dokumenty - np. plany wsi Lalkowy z 1822 r., Frący z 1818, Leśnej Jani z 1827. Szkoda, że nie są duże i rozkładane, ale to byłoby już marzenie. Książkę bardzo starannie wydało Stowarzyszenie "Instytut Kociewski". Można ją nabyć m.in. w "małym budynku" przed Starostwem Powiatowym w Starogardzie... Na zakończenie słów kilka o tytule tej notki. Piękny powrót... Kiedyś, w jakichś okolicznościach z Leśnej Jani w świat wyjechała po nauki pewna dziewczyna. Zrobiła naukową karierę. I po latach wróciła do leśnej Jani, do swojej gminy - no, wróciła metaforycznie, bo mieszka w Gdańsku - dając mieszkańcom swoje wielkie dzieło, spełniła jakby swój obowiązek.
Tadeusz Majewski
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz