Nieskażona przyroda, czyste jeziora i rzeki, przepiękne lasy sosnowe i mieszane, urzekające swą potęgą nie tylko przyrodników. Bory Tucholskie to jedna z najpiękniejszych krain w Polsce i Europie. Zaczynając wędrówkę Borami gdzieś między Bytowem a Kościerzyną, można, nie wychodząc z lasu, po pokonaniu ponad 100 kilometrów, wyjść z lasów w Świeciu nad Wisłą. Nie bez racji niektórzy przyrodnicy nazywają Bory Tucholskie Zielonymi Płucami Europy.
Bory Tucholskie to obszar rozciągający się od północnej części Kujaw po południową część Pomorza Gdańskiego. Fascynujące zakątki przyrody, liczne "borowe oczka", malownicze krajobrazy skupione w trzech Parkach Krajobrazowych: Tucholskim, Wdeckim i Krajeńskim, w 15 rezerwatach przyrody (w tym jeden z najstarszych w Polsce - Rezerwat Cisów Staropolskich im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlewie) i w Parku Narodowym "Bory Tucholskie" z siedzibą w Charzykowach k/Chojnic. Żyją tu liczne jelenie i sarny, a w rzekach, strugach i strumieniach pstrągi i bobry. Można tu zaobserwować bociana czarnego i bielika. Bory bogate są w grzyby, jagody, borówki i żurawiny, a regionalna kuchnia oferuje wiele potraw z dziczyzny bogato doprawianych grzybami. Dobrego, regionalnego jedzenia warto poszukać choćby w Tleniu, na pograniczu kociewsko-borowiackim, na trasie Osie - Tleń - Tuchola, czy przy drodze krajowej 22 między Rytlem a Zblewem i dalej przez Borzechowo do Osiecznej, albo przez Lubichowo do Osieka. Zawsze przez urokliwe Tucholskie Bory.
Na początek oczywiście Tuchola
Poznawanie Borów najlepiej zacząć od pobytu w stolicy Borów Tucholskich - Tucholi. Warto tu zobaczyć zrewitalizowane zabytkowe Stare Miasto o średniowiecznym układzie urbanistycznym z zachowanymi fragmentami murów miejskich z XIV i XV wieku, a na żywą lekcję historii można wybrać się do Muzeum Borów Tucholskich. Zainteresowanych wyrobami twórców ludowych odsyłamy do "Galerii BT" przy ul. Szkolnej 2a. Można tu nabyć wyjątkowe przedmioty wykonywane przez rękodzielników z regionu.
Na wiele ciekawych zabytków można też trafić wędrując po Borach Tucholskich. Wymieńmy choćby klasztor w Bysławku czy kościół pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Śliwicach, przy którym powstała w 1908 r. wierna replika groty objawień w Lourdes. Warto zobaczyć kamienne kręgi w Odrach, Muzeum Indiańskie w Wymysłowie, pałac z XIX wieku w Małej Komorzy, rekonstrukcję grodu w Raciążu. Warto też przez Chojnice dotrzeć do Charzyków, gdzie wiele atrakcji zapewni ulokowany nad jeziorem Charzykowskim ośrodek żeglarski.
Wielki Kanał Brdy i słynny akwedukt w Fojutowie
Atrakcją wsi Legbąd, położonej wśród lasów w północnej części gminy Tuchola, jest system Wielkiego Kanału Brdy wraz z licznymi odnogami. W pobliskim Fojutowie znajduje się słynny akwedukt - skrzyżowanie dwóch dróg wodnych. Dołem przepływa Czerska Struga, natomiast górą Wielki Kanał Brdy. Różnica poziomów wynosi 11 metrów. Akwedukt wzniesiono w latach 1845-49. Ma 75 metrów długości. Jest to unikalny w skali europejskiej zabytek architektury hydrotechnicznej. To idealne miejsce na rodzinny wypoczynek, bowiem pobliski zajazd oferuje pokoje hotelowe oraz wiele atrakcji.
Miejscowościami, których nie można pominąć przemierzając okolice Tucholi są też Stobno i Raciąż. W Stobnie urzeka malowniczo położone duże rynnowe jezioro. Dobrze zagospodarowana plaża ze stanicą wodną i wypożyczalnią sprzętu zachęca do aktywnego spędzania czasu. Początki Raciąża łączą się z kasztelanią, która należała do książąt pomorskich po XIII wiek. Aby przybliżyć ten odcinek lokalnej historii, na półwyspie jeziora Śpierewnik, oddalonego od współczesnej miejscowości o 4 km, częściowo zrekonstruowano średniowieczny gród Raciąż (1256 r.), byłą siedzibę kasztelanii.
W malowniczych wsiach borowiackich zachowały się liczne drewniane chałupy (Rzepiczna, Biała, Klocek). Do Legbąda, jak i okolicznych miejscowości, istnieje dogodny dojazd drogowy, a wszystkie atrakcje turystyczne i szlaki są oznakowane. W bliskiej okolicy znajdują się liczne kwatery agroturystyczne.
Wędrówki, wędkowanie, grzybobrania
Ale Bory Tucholskie to przede wszystkim prawdziwy raj dla amatorów spotkań z przyrodą, wędkarzy, rowerzystów, pieszych, kajakarzy. Dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna i bogata oferta noclegowa sprawia, iż każdy znajdzie tu dla siebie odpowiednie miejsce. Borowiacka gościnność i otwartość zadowoli nawet najbardziej wymagającego turystę w myśl powiedzenia "Przyjeżdżajcie! Las Was powita, a ludzie ugoszczą".
Doskonale można spędzić czas na wycieczkach pieszych lub rowerowych do rezerwatów przyrody: "Jeziorka Kozie", "Jezioro Zdręczno", "Dolina Rzeki Brdy", koniecznie trzeba udać się ścieżką rowerową prowadzącą do malowniczego zakątka w Świcie lub na "Jelenią Wyspę".
Warto też wybrać się na wyprawę pieszo-rowerowym Szlakiem Jagiellońskim "Dwa Miecze" o długości około 9 km. Kampania wojenna roku 1410 w dużej mierze dotyczyła również zamku tucholskiego. Komtur tucholski Henryk von Schwelborn zasłynął z dwóch mieczy, podarowanych przez Krzyżaków królowi Władysławowi Jagielle i wielkiemu księciu litewskiemu Witoldowi przed największą bitwą średniowiecznej Europy. Rok 1410 przyniósł trzy wielkie bitwy. Pierwsza i najbardziej znana miała miejsce pod Grunwaldem, druga pod Koronowem, a trzecia i ostatnia pod Tucholą.
Ze spływów kajakowych znane są rzeki Wda (Czarna Woda) i Brda. Za sprawą licznych głazów i powalonych drzew mają one górski charakter. Płynąc nimi, możemy podziwiać niepowtarzalne piękno przyrody Borów Tucholskich. Dla tych, którzy nie przepadają za tego typu przygodami jest możliwość zorganizowania spływu po Wielkim Kanale Brdy lub Kanale Wdy między jeziorem Wdzydze a jego ujściem w okolicach miasteczka Czarna Woda. Tu kajakami mogą pływać nawet rodzice z małymi dziećmi.
Pory roku przemieniają urodę Borów, lecz zawsze żywiczne powietrze i bogata oferta wypoczynkowa czeka na tych, którzy choćby kilka dni chcą być "borowymi ludźmi".
ANDRZEJ GRZYB, ANDRZEJ KOBIAK
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz